جدال کرونا با مغازههای خالی
تاریخ انتشار: ۱۹ اسفند ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۷۱۹۳۲۵۹
ایران اکونومیست- فروشندگان با حضور در مغازههایشان برای زندگی میجنگند و مشتریان با نیامدن به مغازهها
«بیچاره شدیم خانوم» صدای بغضدار مغازهدار گویی به در و دیوار خالی مغازه اصابت میکند و باز به خودش برمیگردد. این را مردی میگوید که آستانه میانسالی را پشت سر گذشته و سفیدی در حال غلبه به رنگدانههای روی سرش است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
فروشنده به نظاره خالیترین روزهای اسفند عمرش نشسته و به خبرنگار ایرنا میگوید: «کی فکرشو میکرد که این روزها، درست نزدیک شب عید که کلی براش برنامهریزی کرده بودیم تا بلکه بتونیم با فروشش یه بخشی از بدهیهامون رو بدیم، این بلا سرمون بیاد. الان به قاعده هرسال باید اینجا پر از مشتری بود، نه که من از سر بیکاری بشینم با شما صحبت کنم و از خروسخون تا ۱۰ و ۱۱ شب مغازه رو باز نگه دارم تا بلکه گذر مشتری به اینجا بیفته.»
دل پری دارد، شاید هرکسی جای او باشد و در شلوغترین ماه سال خالیترین روزهای مغازهاش را به چشمم ببیند حال چندان بهتری از او نداشته باشد. میان حرفهایش یکی دو مشتری نگاهی گذرا و نه خریدارانه به مغازهاش میاندازند و با عبور سرسریشان، کورسوی امید مرد را ناامید میکنند.
دفتر دخل و خرجش را بیرون میکشد و با نگاهی حسرتوار به حسابهای سال قبل و امسالش مرور وار مینگرد: «ببین، پارسال این موقع روزی کمتر از ۱۰، ۱۲ میلیون فروش نداشتم. حالا الان در بهترین حالت روزی ۲ میلیون میفروشیم» و ناگهان سکوت میکند. سکوتی ممتد و حالا میتوان در ابرهای بالای سر او چکهای امضا کرده و حسابهای خالی از پول را دید که نتیجهای جز سکوت به ارمغان ندارد.
ساعت حوالی ۵ عصر نیمه اسفند است اما صدای قهقهه از راهروی پاساژ به گوش نمیرسد و تا چشم کار میکند انبوهی از خلوت خودش را به رخ میکشد.
کمی آن طرف تر در مغازهای که لباسها در ویترینها برای هیچکس خودنمایی میکنند و تنوع رنگهایشان را به رخ میکشند، فروشنده جوانش سر به گوشی موبایل دوخته و احتمالا در شبکههای اجتماعی و خبرهای کرونایی میچرخد. «رسما تعطیلیم» جملهای است که «جواد خسروی» در پاسخ به سوال «وضعیت کار و فروشتون چطوره» به زبان میآورد و در ادامه به ایرنا میگوید: «حدودا از دوم اسفند که اخبار کرونا منتشر شد و ترس به جون مردم انداخت، وضعیت بدتر و بدتر میشه. البته اوایل همون هفته هم مردم برای خرید مراجعه میکردن اما بعد از اون عملا خرید مردم یک پنجم سال قبل شده؛ اصلا انگار مشتریها آب شدن رفتن تو زمین».
و به زمین خیره میشود و به سودهای نکردهاش فکر میکند: «سود؟! ما کل سود رو گذاشتیم کنار که فقط بتونیم بفروشیم. کلا بخش عمدهای از سود پوشاک برای شب عیده، کل سال رو سعی کردیم یر به یر باشیم تا بلکه شب عید اتفاقات خوبی بیفته.»
کلافه است و سعی میکند آن را پشت آرامش ساختگی چهرهاش پنهان کند، یک نگاهش به ساعت است و دیگری به تک و توک مشتریانی که ممکن است گذرشان به آنجا بیفتد. «دیروز که مثلا جمعه بود و نزدیک روز پدر، کلا ۱۳ تا مشتری داشتیم، اما پارسال چی؟ حوالی همین روزها در حالت عادی روزی ۲۵۰ تا کار میفروختیم.» و ادامه میدهد: «حدود فروشی که دیروز داشتیم سه میلیون تومن بوده ولی پارسال با اینکه خب قیمتها هم پایینتر بود، روزی میانگین ۱۹ میلیون فروش میکردیم. سر جمع فروش اسفند من سال قبل ۲۵۰ میلیون بود اما تا الان که ۱۶ روز از اسفند گذشته، به زور ۳۸ میلیون فروش کردم.»
جوان است و سختیها اجازه عقبنشینی به او را نمیدهد، همچنان به روزهای پیش رو خوشبین است و میگوید: «امیدواریم هفتههای بعد روزهای بهتری داشته باشیم. بالاخره عید نزدیک میشه و مردم لباس نو نیاز دارن. خدا بزرگه»
«چکهای پاس نکرده» وجه اشتراک تمام جواد خسرویهای این روزهاست که مجبورند به جای قرنطینه خانگی، خودشان را در مغازه قرنطینه کنند تا شاید فرجی شود و گذر مشتری به آنجا بیفتد. پاساژ پر از خالی است و تاریک و روشن شدن راهروها تنها تنوعی است که میتوان آن را نشانه نمردن دانست، وگرنه که تمام چیزهای دیگر چیزی جز کرختی و خاک مردگی را به یاد نمیآورد.
«برای شب عید کلی تدارک جنس دیده بودیم و پشت بندش کلی هم چک برای این لباسها کشیدیم. تاریخ همه چکها رو هم آخر سال زدیم که با پول فروش شب عید بتونیم نقد کنیم. حتی طلبهای فروشندههامون رو گذاشته بودیم اخر سال با عیدیهاشون تسویه کنیم که این بلا سرمون اومد.» زنی که رنگ شاد روی سرش آدم را به غلط میاندازد و به خوشحالیاش غبطه میخورد، کرونا را بلایی میداند که به جان خودش و خانوادهاش افتاده؛ البته نه خودش که تبعات آن : «خدا هیچ مادری رو جلوی بچههاش شرمنده نکنه. تمام امیدم به شب عید بود تا بلکه ضرری که طول سال بهم وارد شد رو جبران کنه. چه وعدههایی که به پسرم داده بودم و حالا هرچی پول پس انداز کردم باید برای برگشت نخوردن چکها بدم. آدم تو حکمت خدا میمونه خانوم.»
بعضی مغازهدارها نیامدن را به آمدنی که سودی در پی نداشته باشد، ترجیح دادهاند و کرکره مغازههایشان نمایی تازه به پاساژ بخشیده است. این روزها حتی حراج و تخفیف ویژه هم توفیری ندارد و کارکرد خودش را از دست داده است، نه که جیب مردم پر پول شده باشد و گران گران خرید کنند، نه! اساسا مردمی در مراکز خرید وجود ندارد که با ترفند «حراج» بتوان قلاب انداخت و آنها را داخل مغازه کشید. مغازه نیمهبسته و تاریکی در کنج پاساژ نمایان است که معلوم نیست موجود زندهای در آنجا یافت میشود یا نه، کمی جلوتر اما مغازهدار پهن و گردش خودش را بالا میاندازد و در حالیکه میخواهد همان نیم راه ورودی را هم ببندد، میگوید: «چی بگم خانوم؟ بنویسید بدبخت شدیم. بدترین حالتی که برای یه مغازهدار ممکنه اتفاق بیفته چیه؟ همونجوری شدیم دقیقا. نه فقط ما، همه شغلها. کاش اونقدر داشتیم که بیخیال بشینیم تو خونه و فقط به فکر سلامتیمون باشیم. هرچی دوست داشتی از طرف من بنویس. بنویس خدا نصیبتون نکنه مثل حسین آقا مغازهدار بشید.»
و این داستان تکرارشونده تمام پاساژها و مراکز خرید این روزهاست ، داستانی که حتی مناسبتهایی همچون روز پدر هم توان مقابله با آن و شکستش را ندارند و نهایتا دو مشتری را به پنج یا ۶ مشتری میرسانند؛ اما در اصل ماجرا تفاوتی نیست و گرد سکوت را از چهره پاساژها پاک نمیکند.
راضیه علیپور
ایرنا
برچسب ها: ویروس کرونا ، لباسمنبع: ایران اکونومیست
کلیدواژه: ویروس کرونا لباس مغازه دار مغازه ها تا بلکه لباس ها شب عید
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۷۱۹۳۲۵۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
موج مهاجرت پرستاران به کشورهای خلیج فارس
با آن که کشور با کمبود ۱۰۰ هزار پرستار مواجه است، وزارت بهداشت حاضر نیست حدود ۲۰ هزار پرستارِ طرحی را که طرح خود را گذراندهاند و در دوره کرونا نیز سنگ تمام گذاشتند، به کار گیرد.
به گزارش همشهری آنلاین، ساعتهای کاری زیاد، حجم سنگین کار، شیفتها و اضافهکاریهای اجباری و با دستمزد اندک، فرسایشی بودن این شغل، اجرا نشدن قوانین اصلاح حقوق و مزایا، تاخیرهای همیشگی در پرداخت معوقهها، کارانههای زیر یک میلیون تومان و حقوقهای ناچیز ۱۲ تا ۱۴ میلیون تومانی موجب شده که خیلی از پرستاران با وجود علاقه به حرفهشان و با این که در این زمینه تحصیلات و دانش دارند، عطای این شغل را به لقایش ببخشند.
طی سالهای اخیر شاهد چندین موج مهاجرت پرستاران از کشور و یا تغییر شغل آنها بودهایم. مشکلات شغلی پرستاران تا حدی طاقتفرسا شده که این روزها مدام خبر استعفای دسته جمعی آنها از مراکز درمانی را میخوانیم و میشنویم. هفته گذشته بود که ۴۳ نفر از پرستاران اتاق عمل و بیهوشی بیمارستان شهدای تجریش تهران استعفای دستهجمعی دادند. اواخر فروردین هم ۲۲ پرستار بیمارستان تخصصی طالقانی چالوس به صورت گروهی استعفا دادند. به این لیست باید پرستاران بیمارستان طالقانی آبادان و چند مرکز درمانی یزد را هم اضافه کرد که استعفای دستهجمعیشان در ماههای گذشته خبرساز شد. اتفاقی که در یک سال گذشته بارها در مراکز درمانی مختلف رخ داد.
۲۰ هزار پرستار طرحیِ بلاتکلیفسوی دیگر این ماجرا پرستارانی هستند که دوره طرح خود را در دوران پاندمی کرونا گذراندند و وزارت بهداشت نیز قول جذب و استخدام آنها را داد، اما بعد از فروکش کردن کرونا به وعدههای خود عمل نکرد و آنها را به حال خود رها کرد. پرستارانی که جان خود را کف دست گرفتند و حتی تعداد زیادی از آنها به دلیل ابتلا به کرونا جان خود را از دست دادند.
سید محمد علوی، پرستار بالین و فعال صنفی حوزه پرستاران به این موضوع اشاره میکند که با وجودِ کمبود بیش از ۱۰۰ هزار پرستار در کشور، وزارت بهداشت حاضر نیست ۲۰ هزار پرستار را که طرح خود را در دوره کرونا گذراندهاند و به پرستاران طرحی شناخته میشوند، جذب کند.
علوی میگوید: این پرستاران در دوره مخوف کرونا ایثار کردند و به جامعه خدمت کردند. آنها میتوانستند طرحشان را به تعویق بیندازند، اما ازخودگذشتگی کردند و طرح خود را زودهنگام شروع کردند که کارها روی زمین نماند. ما تعداد زیادی دانشجوی ترم ۸ داشتیم که درسشان تمامنشده، طرحشان را شروع کردند و در دل کرونا رفتند.
پرستارانی که با سابقه ۲۰ ساله، شرکتی هستنددر دوره کرونا تعدادی از پرستاران به تازگی طرح خود را به اتمام رسانده بودند، اما مسئولان با دادن فراخوان و بستن قرادادهای کوتاهمدت ۶ ماهه و وعده استخدام و تامین امنیت شغلی، آنها را هم نگه داشتند. چون بیمارستانها به شدت دچار کمبود نیرو بود. این را علوی میگوید و ادامه میدهد: وعدهها باعث شد که خیلی از پرستارها با وجود اتمام طرحشان ماندند و کار کردند. اما بعد از پاندمی کرونا با کملطفی و بیمهری مسئولان مواجه شدند.
این فعال صنفی پرستاران میگوید: ما الان حدود ۲۰ هزار نیروی پرستار کارکشته داریم که ۴ سال درس خواندهاند و برادری خود را هم در بحران کرونا ثابت کردند، اما وزارت بهداشت آنها را به کار نمیگیرد. در این میان پرستارانی هم داریم که بیش از ۲۰ سال سابقه کار دارند، اما هنوز شرکتی هستند و تبدیل وضعیت نشدهاند.
از تغییر شغل تا مهاجرت به کشورهای عربیمیانگین حقوق پرستاران با در نظر گرفتن سابقه فعالیت آنها بین ۱۲ تا ۱۵ میلیون تومان است. این را فعال صنفی حوزه پرستاران میگوید و ادامه میدهد: پرستاران باید چند جا کار کنند تا بتوانند زندگی خود را بگذرانند. خیلی از آنها هم تغییر شغل دادهاند؛ در تاکسی اینترنتی کار میکنند، آنلاینشاپ زدهاند و .... فقط هم معیشت پرستاران مشکل ندارد. ما همکار پزشک داریم که هنوز پروانه مطب خود را نگرفته و بعد از شیفت درمانگاه مسافرکشی میکند.
علوی میگوید: مشکلات معیشتی پرستاران و عدم اجرای تبدیل وضعیت آنها باعث شده که خیلی از آنها اقدام به مهاجرت کنند. حقوق و مزایای پرستارانی که به عمان مهاجرت کردهاند، ۶ برابر حقوق یک پرستارِ فعال در ایران است.
او میگوید: متاسفانه پرستارانِ کشورهای حاشیه خلیج فارس را ایران دارد تامین میکند. چون الان بیشترین مهاجرت پرستاران به کشورهای حاشیه خلیج فارس است. ما این همه نیرو تربیت نکردیم که راحت، آنها را به حاشیه خلیج فارس و اروپا و ... بفرستیم و خودمان دچار کمبود باشیم. مساله این است که کمبود پرستار در نهایت به سلامت مردم آسیب میزند. نه به کس دیگری.
هر ساعت اضافهکاری ۱۵ هزار تومان!قانون تعرفه خدمات پرستاری، یکی از قوانین اصلاح حقوق پرستاران بود که در سال ۱۳۸۶ به تصویب رسید، اما هرگز عملیاتی نشد. تا این که در سال ۱۴۰۰ خود مقام معظم رهبری ورود کردند. با این حال این قانون هرگز به سرانجام نرسید. فعال صنفی حوزه پرستاران میگوید: این قانون که گفته میشود اجرایی شده، با چیزی که در شیوهنامه آن آمده است، خیلی تفاوت دارد. درواقع فقط دارند کارانه ادوار قبل را به اسم تعرفه خدمات پرستاری پرداخت میکنند.
الان بیشترین مهاجرت پرستاران به کشورهای حاشیه خلیج فارس است. ما این همه نیرو تربیت نکردیم که راحت، آنها را به حاشیه خلیج فارس و اروپا و ... بفرستیم
علوی توضیح میدهد: تعرفه خدمات پرستاری، یک قانون است که دهها بار از سوی خود حاکمیت ضمانت اجرایی گرفته است. مقام معظم رهبری بارها در روزهای پرستارِ سالهای مختلف به مسئولان تاکید کردند که این قانون را اجرا کنند. با این حال این قانون هنوز اجرا نشده است. یکی از تاکیدهای رهبری این بود که: «با کادر سلامت ایام کرونا نباید مانند کارگر فصلی رفتار شود.»، اما متاسفانه وزارت بهداشت دقیقا فصلی برخورد کرد و بعد رفع نیازش در دوره کرونا به آنها گفت: «به سلامت»!
به گفته علوی، هر پرستار علاوه بر ۱۷۰ تا ۱۸۰ ساعت کار موظفی در ماه، باید ۱۵۰ تا ۲۰۰ ساعت هم اضافهکاری داشته باشد. اما مبنای پرداخت هر ساعت اضافهکاری آنها فقط ۱۵ هزار تومان است! آیا این مبلغ با این حجم از فشار کار و فرسایشی بودن این شغل عادلانه است؟ این نشان میدهد که نظام پرداخت وزارت بهداشت نیاز به بازنگری جدی دارد.
لزوم احیای قانون حمایت از مدافعان سلامتِ ایام کروناوزارت بهداشت به تازگی اعلام کرده که در سال ۱۴۰۳ قصد استخدام ۲۵ هزار نیرو را دارد. در این میان، تعدادی از فعالان صنفی پرستاری در نامهای به ابراهیم رئیسی، رئیسجمهوری از او خواستهاند که برای حل مشکل شغلی پرستاران، طرح استفساریهای به مجلس ارائه دهد و این استفساریه پس از دریافت موافقت مجلس، به وزرات بهداشت ابلاغ شود و دستور دهد که وزارت بهداشت از منابع مالی خود، پرستاران طرحی را به کارگیری کند.
علوی میگوید: وزارت بهداشت هم توان اجرایی این کار را دارد و هم پولش را. حتی اصرار داریم که این استفساریه در لایحه بودجه سالانه هم گنجانده شود. اگر این اتفاق رخ دهد، گام بزرگی در جهت کاهش مشکلات جامعه پرستاری برداشته خواهد شد.
این فعال صنفی حوزه پرستاران میگوید: درضمن ما قانونی داریم که در دوران کرونا به نام قانون "حمایت از ایثارگران و مدافعان سلامت در ایام کرونا" که در ستاد ملی کرونا وضع شد. خواسته ما احیای این قانون است. البته بدون برگزاری هیچ آزمونی برای پرستاران. آزمون این نیروها همان کرونا بود و نیاز نیست دوباره در آزمونی شرکت کنند. حتی اگر مهارت نداشتند، در دوره کرونا کاملا کارآزموده و کارشناس شدند و اتفاقا الان به درد دسیستم میخورند.